Tản Mạn Tết Quý Mão
“Rượu Thơ Và Bạn Hiền“

Tôi vốn là một lưu linh lãng tử, nên ngồi vào một bàn tiệc dù lớn dù nhỏ mà không có bia có rượu thì như con gà chết một nửa hồn đã mất một nửa hồn còn lại bỗng… hóa dại khờ. Nam vô tửu như kỳ vô phong mà.
Không có rượu thì làm sao Tô Đông Pha có những vần thơ tuyệt tác như:

 “Vầng trăng sáng có tự khi nào
Nâng chén rượu lên hỏi trời cao
Chẳng biết cung điện trên chốn ấy
Đêm nay đã là đêm năm nào…”
(Thủy điệu ca đầu)
Không có rượu thì làm sao Cụ Nghè Nguyễn Khuyến khóc cho người bạn hiền Dương Khuê:

 “Rượu ngon không có bạn hiền
Không mua không phải không tiền không mua”

Có bạn hiền mà không có rượu thì làm sao có chất xúc tác để cao hứng ngất ngưởng xuất khẩu nhã thơ văn lai láng. Có rượu mà không có lão “khảo cổ” Phí Ngọc Hùng Ngộ Không thao thao bất tuyệt chữ nghĩa làng văn “chồng cho phép giơ bụng ra ngoài, vợ có tài thắt lưng cho gọn”. Có rượu mà không có Trường Sơn Lê Xuân Nhị thì làm gì có những tràng cười hào sảng vang vang cả đất trời, rồi nghe chuyện kể mối tình đầu của anh lính tàu bay trẻ với “Bà Già” có tên L-19. Có rượu mà không có bạn hiền thì chỉ độc ẩm nhìn lá vàng rơi.

Từ xưa đến nay, có rượu thì ra thơ, mà thơ thì ca tụng rượu. Đó là một chân lý không có lời giải thích. Hôm nay là ngày đưa ông táo Nhâm Dần về trời và chuẩn bị đón ông táo Quý Mão cho năm mới. Hôm nay cũng là ngày tôi là người thua cuộc, thua một chai XO. Người thắng cuộc là Nguyễn Lập Đông. Số là ngày chung kết giải túc cầu thế giới (FIFA) năm 2022, tôi bắt kèo dưới ôm con gà Gaulois nên thua con Xì Tango Argentina. Thua thì phải chung nên hôm nay cũng là ngày ân đền oán trả nợ phải chung.

      Khách mời là nhóm “Lục Vân Tiên” gồm hai ông lính tàu bay Phạm Tương Như và Nguyễn Lập Đông, hai ông cọp ba đầu rằng Dương Thượng Trúc và Mai Xuân Nghĩa, hai ông lính biệt kích là Túy Hà và Khải Đào. Lục Vân Tiên mang giòng máu lính nhưng hồn thơ chất ngất như thác đổ từ nguồn. Trên bàn đạm bạc với một đĩa tôm khô củ kiệu, dăm ba miếng giò thủ và dồi trường dưa chua, bảy cái ly với một thau nước đá cục để sẵn. Chai XO vừa khui, vừa hết round đầu, Nguyễn Lập Đông tuôn ra một tràng hơi men trong thơ Cao Đồng Khánh, Trần Kế Xương, Lý Bạch, Tản Đà…Round thứ hai rồi thứ ba, tôi là gia chủ giờ thì trở thành “khổ chủ”, khổ là bời tôi dốt đặc cán mai về thơ phú, cả đời rặn mãi không ra được một câu nên Nguyễn Lập Đông tặng cho hai câu thơ “Như có Bác Hồ trong toilet. Ta còn kẹt chữ…rặn chưa ra…”. Thấy không khí như có vẽ đến lúc tữu nhập thơ xuất nên tôi đứng dậy trịnh trọng thưa rằng:

– Xin cảm ơn sự hiện của các Bạn hôm nay. Sự hiện diện của các Bạn đã làm gia tăng phần tốn kém của gia đình chúng tôi. Để bù đắp lại sự tốn kém đó xin các Bạn nhân dịp đầu năm mỗi người xuất khẩu thành thơ ngay bây giờ, ngay tại chỗ…để tôi ghi lại vào gia phả nhà tôi làm kỹ nghệ. 

Chưa đầy một phút trôi qua, Mũ Nâu 11 Dương Thượng Trúc đứng dậy, hai bàn tay đan nhau để trước bụng, mắt nhìn thẳng vào Lập Đông chơi ngay một bài bát ngôn tứ tuyệt liền :

 Được gặp nhau một buổi chiều tháng chạp
Mới “Lập Đông” mà trời đã lạnh rồi
Rượu đã cạn nhưng tình còn lai láng
Xem chuyện đời như nước chảy mây trôi.

Mũ Nâu 11 chơi khăm, mở đầu nhắc đến tên mình, nên anh chàng lính tàu bay Lập Đông có chiều trầm ngâm và suy tư, mắt chớp chớp nhìn lên cái quạt trần nhà nhếch mép cười rồi nâng ly đưa về phía Mũ Nâu 11 “Zô…”. Đến đây thì chai XO đã cạn sau khi qua round thứ tư, Tương Như ngồi ở cuối bàn thò tay xuống dưới lôi lên chai 1738 còn trong hộp, khui và mở nắp chai bắt đầu round thứ năm.

Nhà thơ tóc dài bụi đời Túy Hà cầm ly đứng dậy đi vòng ra sau lưng Lập Đông cất tiếng:

 Lập Đông thôi nhé, đừng đông nữa
Cho tháng ngày vui, với nắng mưa
Hãy là như thuở xanh xưa ấy
Đừng sợ nhìn nhau tóc trắng đầu

Tương Như và Thượng Trúc là cặp bài trùng trong chương trình Văn Học Nghệ Thuật Chanel Huy Tâm, Tương Như và Túy Hà ngoài việc chăm bón cho tập san Tin Văn vài ba thập niên trước đây còn là đôi bạn hàng xóm túy lúy hàng ngày. Họ là những nhà dệt thơ không cần khung cửi, nói ra đã là thơ, cái biệt tài độc đáo của Tuý Hà là mỗi lần tôi có một người bạn thân qua đời, gọi anh chỉ nói năm ba điều chính yếu của người quá cố thì mười lăm phút sau tôi nhận được bài điếu văn dài trên dưới 50 câu đầy dẫy điển tích trong đó.

Tương Như chờ tự nảy giờ, Như không đọc, Như chỉ viết trên mảnh giấy trắng đang để sẵn trên bàn trước mặt:

 Sông say sóng nước Túy Hà
Cành hoa lan trắng mượt mà Bạch Lan
Huy Tâm hồn phách thơ văn
Tiệc vui Quý Mão thăng trầm có nhau 

Tới đây thì hình như không ai còn nhớ đã mấy round rồi, chai 1738 đã vơi đi hơn nửa. Mai Xuân Nghĩa khều tay tôi ra dấu tới giờ “đốt muỗi”, biết ý, tôi bước ra patio sau nhà, hai ông thần khói Túy Hà Thượng Trúc cũng bén gót theo sau, rồi cả bảy chàng lãng tử cũng kẻ đứng người ngồi tiếng nói tiếng cười vang cả một góc trời bên cạnh mấy chậu cúc vàng nở rộ. Lập Đông khoát tay bảo tôi “cho tôi mượn tờ giấy”, kê bút viết liền một tua:

Ví chừng ta được cùng vui để
Nên có vài câu với chỗ ngồi
Chung tiền kiếp, một lần tề tựu
Một lúc, một đời lấy làm vui.

Quả là nhà thơ có khác, bốn bài thơ xuất khẩu không cần suy nghĩ của bốn người bạn hiền với nhau, tuy không đối chữ đối vần, nhưng đối nghĩa hài hòa ươm đầy tình tự lãng tử giang hồ có kém chi đâu những bậc văn nhân ngày xưa.

Như rượu đã giúp cho Lý Bạch thể hiện bản sắc thơ của ông, mà đời sau đánh giá là hào phóng, khoáng đạt, thanh thoát tự nhiên, vươn tới cái cao xa vượt cả không gian và thời gian.

Nước sông Hoàng Hà chảy ra biển mất hút,
Tóc con người thoắt từ đen thành trắng,
Vậy hãy uống đi, mong say, không mong tỉnh.
Hãy bán ngựa và áo quý
Lấy tiền mua rượu ngon
Để cùng nhau tiêu tan “vạn cổ sầu” của kiếp người.

Hay như Tản Đà

 Trời đất sinh ra rượu với thơ
Không thơ không rượu sống như thừa
Công danh hai chữ mùi men nhạt
Sự nghiệp trăm năm nét mực mờ.

Xưa nay tri kỷ thì đồng thanh tương ứng đồng khí tương cầu, khi có dịp gặp nhau ít khi vắng rượu, rượu đưa đẩy câu chuyện càng thêm đượm nồng, lòng mở với lòng, thơ kết với thơ qua chén rượu. Cho nên “Tửu phùng tri kỷ thiên bôi thiểu”, uống rượu ngàn chén với người tri kỷ vẫn còn thiếu.

Bạn tôi “Lục Vân Tiên” sáu bạn hiền có mặt hôm nay cùng mang chung giòng máu lính, như Lập Đông đã viết “Chung tiền kiếp, một lần tề tựu”, không có cơ duyên nghiệp báo thì làm sao có gặp gỡ, có khác chi đâu Kiều Phong-Đoàn Dự-Hư Trúc trong Lục Mạch Thần Kiếm hay như Lệnh Hồ Xung với Hứa Vấn Thiên trong Tiếu Ngạo Giang Hồ cùng nâng ly rượu xuân đồng thanh “càn khôn ơi hãy rót rượu dùm ta” để rồi:

 “Bồ đào mỹ tửu dạ quang bôi
Dục ẩm tỳ bà mã thượng thôi.
Tuý ngoạ sa trường quân mạc tiếu,
Cổ lai chinh chiến kỷ nhân hồi”. 

Bài ngẫu hứng này được viết xong vào ngày mùng ba Tết Quý Mão, một ngày mưa như trút xuống thành phố tôi yêu, cuốn theo tuổi đời thêm một tuổi nhưng vẫn mãi “Quốc thù vị báo đầu tiên Bạch” may mà có bạn hiền tri kỷ Túy Hà an ủi:

 Hãy là như thuở  xanh xưa ấy
Đừng sợ nhìn nhau tóc trắng đầu.

Nhìn mưa rơi chợt lòng nghĩ tới những người Bạn Hiền ở xa, xa thật xa khuất sau đầu núi, Tu bip Tô Phạm Liệu Bốt Đờ Sô, Cử Ống Cống, Lô Lọ Rượu, Quế Công Công…rồi độc ẩm một chén rượu dư còn sót lại ngày hôm đưa ông táo về trời lẩm bẩm một mình:

 Này mưa này mưa ly rượu này,
Mời mưa cứ uống cho lòng say,
Một mai ta ngủ yên lòng đất,
Mưa sẽ vì ta rót lệ đầy.

Houston Ngày 23/1/2023 (Mùng Ba Tết Quý Mão)

Út Bạch Lan