Lê Diễm Chi Huệ
Là thi sĩ nghĩa là ru với gió
Mơ theo trăng và vơ vẩn cùng mây*
Đó là một ý niệm mà nhiều người trong chúng ta thường nghĩ đến khi nhắc về những thi sĩ. Tuy nhiên, thực tế không phải vậy. Các thi nhân hay mượn những hình ảnh cùng lời hay ý đẹp để chuyển tải tâm tư đến với mọi người.
Giữa những biến thiên dâu bể, đôi khi chúng ta cảm nhận biết bao đắng cay, nghiệt ngã trong cuộc sống. Thay vì đầu hàng trước số phận, chúng ta có thể vượt lên, hoán đổi cuộc đời mình với một tâm rộng mở. Với triết lý đó, họa sĩ Nguyễn Văn Nhớ đã gói trọn tâm đạo của mình trong những vần thơ như lời thủ thỉ đầy tình tự từ trái tim qua bài thơ: “Gió Chẳng Vô Tình”.
Vốn là người con Phật thuần thành, là huynh trưởng từ thời niên thiếu, đạo đã ngấm sâu vào máu, vào tim nên mở đầu bài thơ tác giả nhắc ngay đến đạo.
Thật vậy, đạo không đâu xa mà hiện hữu chính ngay trong cuộc sống hằng ngày, trong cách sống, cách hành hoat.
Thơ là thẩn trong hang cùng ngõ thật
Đạo là đời trong vô vạn hiến dâng
Với tác giả, đạo là đời, đời cũng là đạo và tất cả được bao trùm trong ý tưởng cho đi. Đạo là “em”, là “hơi thở”, là “gió”, là “mưa”, là tất cả vạn sinh linh trong vũ trụ bao la:
Em đừng hỏi gió mưa nhoà vũ trụ
Gió phiêu bồng là hơi thở em trao
Bởi trong đạo có đời, trong đời có đạo nên giữa bờ mê bến giác, làm sao chúng ta có thể lý giải mọi sự việc. Vì vậy chúng ta đừng quá thắc mắc làm rối rắm thêm mà hãy cứ vô tư, đón nhận cuộc sống, đón nhận mọi yêu thương như món quà được ban tặng bởi không có gì vô tình mà tất cả đều do nhân duyên hội tụ mà thành.
Hiểu rõ lý duyên sinh đó, tác giả sống lạc quan và vươn lên như những mầm non xanh biếc, mầm của yêu thương, của niềm tin và hy vọng.
Ý xanh biếc ươm mầm non mới lớn
Ngực xuân xanh là nhựa sống nuôi đời
Chân bước tới nhạc trời reo với mộng
Mộng nuôi đời mầm sáng toả muôn nơi
Thiển nghĩ, những mối quan hệ trong kiếp sống này không phải do vô tình, mà có thể đã có từ bao kiếp trước. Trong cuộc bể dâu với trùng trùng duyên khởi, khổ đau của người này là hạnh phúc của người kia, chằng chịt nối kết nhau như lá ôm cành, như đất ôm cây. Từ vô thủy vô chung, tất cả chúng sinh đều đã có sự liên quan mật thiết, nên chi chúng ta chớ thờ ơ, chớ lạnh lùng mà làm cho cuộc đời tẻ lạnh:
Đời tẻ lạnh bởi vô tình tẻ lạnh
Lá ôm cành trời đất lại ôm cây
Có lẽ sự mẫn cảm về mỹ quan trong hội họa khiến họa sĩ Nguyễn Văn Nhớ luôn đi tìm cái đẹp trong cuộc đời, ngay cả trong oan nghiệt. Bằng trái tim rộng mở đó tác giả nhắn nhủ nhân sinh hãy sống chan hòa và mở rộng cõi lòng, đừng thờ ơ quay mặt vì vị ngã.
Đừng quay mặt hóa thân vào vị ngã
Xoay lưng trần quẩy gánh điệu tình tang
Bởi nhịp sống trăm lần quay phía trước
Cánh tay này níu gọi cánh tay kia
Duyên khởi duyên. Nghiệp nối nghiệp. Kiếp người ngụp lặn trong muôn trùng duyên nghiệp. Cái khổ của người này là cái vui người kia. Có lẽ vì thấm nhuần giáo lý Phật đà, nên tác giả vượt lên mọi bất hạnh để hồn thơ chấp cánh, thăng họa:
Thơ là thẩn giữa đời bất với hạnh
Hạnh phúc từ oan với nghiệt vô biên
Hạnh phúc và khổ đau luôn đan xen như xiềng xích trói chặt kiếp nhân sinh . Đối diện với khổ đau, người họa sĩ, thi sĩ vẫn giữ cho mình tâm thái bình thản, cảm nhận sự vi diệu giữa đạo và đời và nhìn tận cùng bất hạnh như những cơn gió vô thường – đến rồi đi.
Thơ là thẩn trong hang cùng ngõ thật
Đạo là đây hoà điệu giữa vô thường.
Đạo là đời. Đời là đạo. Đạo thì vi diệu với Bồ Tát hóa thân cứu độ mọi chúng sinh. Có cảm tưởng như tác giả muốn nhắn gửi rằng chúng ta hãy sống với trái tim rộng mở, và rót vào hồn nhau chút yêu thương bởi một chút yêu thương thôi cũng tràn trề nhựa sống cho những mảnh đời kém may mắn. Yêu thương mang sự cộng hưởng vô bờ và chỉ có yêu thương mới hàn gắn mọi vết thương, chữa lành mọi đau khổ .
Văn là người. Thơ là tiếng nói của tâm hồn. Đọc một bài thơ, chúng ta có thể hiểu được tâm ý của tác giả. Lời thơ nhẹ nhàng, bình dị nhưng mang triết lý sống đầy ý nghĩa, bài thơ “Gió Chẳng Vô Tình” là lời nhắn nhủ thâm thúy. Mang tâm hồn nghệ sĩ, mẫn cảm với cuộc đời, lại là một người con Phật, họa sĩ Nguyễn Văn Nhớ đã cống hiến cho tha nhân những tác phẩm hội họa và những vần thơ tha thiết với đời, lung linh ý đạo, hòa quyện nhau như “lá ôm cành trời đất lại ôm cây”.
Grand Prairie, cuối năm 2020
Lê Diễm Chi Huệ
*Cảm Xúc – Xuân Diệu
Chân dung
Họa sĩ Nhớ ký họa
Gió chẳng vô tình
Thơ là thẩn trong hang cùng ngõ thật
Đạo là đời trong vô vạn hiến dâng
Em đừng hỏi gió mưa nhoà vũ trụ
Gió phiêu bồng là hơi thở em trao
Ý xanh biếc ươm mầm non mới lớn
Ngực xuân xanh là nhựa sống nuôi đời
Chân bước tới nhạc trời reo với mộng
Mộng nuôi đời mầm sáng toả muôn nơi
Thơ là thẩn trong vòng tay ấm lạnh
Chút môi cười là mật ngọt trăm năm
Em cứ gọi gió mau về với lá
Cây âm thầm đứng đợi gió đêm qua
Đời tẻ lạnh bởi vô tình tẻ lạnh
Lá ôm cành trời đất lại ôm cây
Thương nhớ đã từ em tràn mọi nẻo
Nên bơ vơ ấm lại bóng ai về
Đừng quay mặt hóa thân vào vị ngã
Xoay lưng trần quẩy gánh điệu tình tang
Bởi nhịp sống trăm lần quay phía trước
Cánh tay này níu gọi cánh tay kia
Thơ là thẩn giữa đời bất với hạnh
Hạnh phúc từ oan với nghiệt vô biên
Đất không đến Trời hân hoan tìm đến
Có bao giờ hỏi nghĩa lý đâu em
Thơ là thẩn trong hang cùng ngõ thật
Đạo là đây hoà điệu giữa vô thường.
Nguyễn Văn Nhớ
Portland Oregon