(tạp ghi cuối hè vườn hoa được bình chọn đẹp nhất thành phố Tacoma trước đây)
Linh Vũ
Hôm nay tôi xin gời đến qúi vị hình ảnh một vườn hoa của một người VN tiểu bang Washington mà nhiều năm chúng tôi thường làm phóng sự với những vườn hoa đẹp nhất mùa hè. Đã 5 năm trôi qua, hôm nay tôi ghé lại, vườn hoa đã thay đổi nhiều không còn rực rỡ trăm hoa đua sắc, chủ nhân cũng không còn nhận ra tôi, ông đã quá già, di chuyển phải cần nạn chống mới đứng vững. Tuy là thế nhưng ông vẫn cố bón phân, tỉa từng cụm hoa một cách say mê dưới nắng hè.
Vườn hoa, cây kiển có lẽ là thú chơi tao nhã nhất của những người già. Tôi đưa mắt nhìn quanh khu vườn với những bông hoa bắt đầu khoe sắc, mỗi loại mang một vẻ đẹp kỳ diệu của thiên nhiên và mỗi loài chứa một nét riêng khiến nhiều người say mê. Mỗi loại hoa hầu hết đều có tên rất đẹp, nhẹ nhàng, lãng mạn và một thông điệp đặc biệt riêng của nó, có thể là một biểu tượng cho tình yêu, tình bạn, cho động vật hay mặt trăng, mặt trời.v.v. Thú chơi hoa có lẽ phải mất nhiều công phu tìm tòi vì nhiều loại hoa chỉ có ở vùng này mà không thể có ở nơi khác, có loài chỉ sống trên đất, đá khô cằn, trên sông hồ, dưới lòng biển sâu hay trên vỏ của một vài thân cây cổ thụ. Mỗi loài hoa đều có một vẽ đẹp, màu sắc khác nhau, nhiều loài chỉ nở hoa theo mùa thích hợp với khí hậu và cũng có những loại hoa phải sống nhiều năm mới nở hoa, có loài chỉ nở hoa về ban đêm và xếp lại ban ngày, có loại nở ban ngày khép lại ban đêm. Và cũng có nhiều loại, lá chính là hoa với màu sắc đặc biệt của nó và sau đó biến thể thành lá. Thật ra còn rất nhiều loại hoa trên vũ trụ mà không thể nào kể hết. Tuy nhiên tìm hiểu và thưởng thức hoa sẽ làm cho con người gần gũi với thiên nhiên, cuộc sống sẽ thư giãn, nhẹ nhàng và xinh đẹp hơn cho nên những người lớn tuổi thích chơi cây kiển, trồng hoa, làm vườn là vậy.
Tôi tươi cười chào ông Phạm Công Đức và đôi lời trò chuyện, thăm hỏi sức khỏe, vì hơn năm năm rồi hôm nay mới có dịp ghé lại: Được biết ông năm nay đã 78, dáng vẽ già yếu hơn nhiều ông không nhận ra tôi là người khách thường đến chụp hình vườn hoa của ông mỗi mùa hè. Hôm nay ông Đức đi đứng chậm chạp, vườn hoa cũng thưa thớt hơn xưa. Ông tâm sự: Niềm vui và hạnh phúc của tôi là nơi đây, mặc dù chỉ là một khu vườn nhỏ hẹp nhưng đó là khung trời xinh đẹp, một thế giới riêng tư thoãi mái, nơi đây tôi tìm thấy những giây phút bình an trong cuộc đời lam lũ… Ông im lặng trong giây lát rồi ngước mắt nhìn khoảng trời xa trước mặt nói giọng trầm buồn: Đời người cũng giống đời hoa, con người có lúc phải già đi theo năm tháng, hoa cũng phải tàn theo bốn mùa của trời đất, đó là luật tự nhiên….Vừa nói ông vừa chỉ cho tôi những chậu hoa đã héo úa treo lũng lẵng trước thềm nhà, những khóm hoa thưa thớt ven sân cỏ xanh….tôi thương chúng nó quá, không thể nhìn những đoá hoa tàn rũ, chết dần mỗi sáng khi thức dậy…hoa mỗi ngày mỗi bớt đi, tôi mỗi ngày mỗi dài thêm những nỗi buồn……..Nghe ông nói tôi cảm động vô cùng, đôi khi trong cuộc sống chỉ có một vài thú vui nhỏ nhoi, đơn giản, riêng tư, nhưng rồi sẽ không bao giờ tồn tại mãi. Tôi nhìn ông, nhìn khu vườn trơ trọi những chậu hoa, tôi nghĩ đến kiếp người, kiếp hoa sao giống quá.
Ông Phạm Công Đức cho biết, vườn hoa này đã hơn 30 năm qua, ông đã bỏ nhiều tâm huyết để sưu tầm nhiều loại hoa khác nhau cho có hoa đủ bốn mùa, ông nói rằng đây là niềm vui duy nhất của ông trong những năm đầu tiên khi đặt chân đến Hoa Kỳ, vườn hoa này đã giúp ông bớt cô đơn, yêu đời và khoẻ mạnh hơn trong tháng ngày lưu vong.
Ông Đức đưa tôi dạo quanh khu vườn, ngắm hoa và chụp vài tấm hình kỷ niệm. Mùa hè năm nay vườn ông thưa thớt hoa không như những năm trước. Hình như sau cơn bệnh nặng ông không còn sức khoẻ để chăm sóc cho vườn hoa xinh đẹp. Tuy nhiên vườn hoa của ông vẫn còn nhiều loại hoa làm tôi yêu thích. Tôi hỏi ông về hoa Zonal Geranium (Phong Lữ) đang treo lơ lửng dọc bên hàng hiên với dạng tròn đỏ thấm, giống như một loài hoa dại thiên nhiên. Ông giải thích: Hoa geranium rất thích hợp treo ở những khung cửa sổ, hay trong những họp đóng bằng gổ, loại này rất cần ánh sáng. Nhiều loại hoa phong lữ đòi hỏi lượng ánh sáng mặt trời tốt nhất mới được, thường là khoảng 6 giờ một ngày, mặc dù nhiều nhà trồng tỉa ngày nay chỉ cần một số lượng bóng râm vừa phải mà hoa vẫn nở rộ. Nếu bạn sống nơi mùa hè nhiệt độ thường xuyên trên 90 ° F, mà bạn muốn trồng loại cây hoa phong lữ này thì rất cần có mặt trời buổi sáng và bóng mát buổi chiều. Đất mầu mỡ và thoát nước đều, loài phong lữ là loại cần nhiều phân bón và muốn có hoa nở đẹp thì cần chăm bón cân xứng.v.v. Ông chỉ cho tôi dải hoa kế bên cạnh cũng có màu đỏ tươi chen lẫn màu đỏ nhạt trông rất đẹp mắt, hiện ông đang có 3 loại khác nhau đó là hoa Impatiens, Vanilla và Berri. Ông cho biết loại này dễ trồng hơn không cần nhiều ánh sáng dễ ươm trồng, tạo nhiều màu sắc rực rỡ hơn màu tranh vẽ, không bỏ nhiều công để chăm sóc chúng, cũng không cần cắt tỉa nhiều, ánh nắng vừa đủ chỉ cần tưới ít nước. Ngoài ra ông chỉ cho tôi những sưu tập hiếm có và độc đáo gồm tiểu- hồng, bông dĩa hình quạt và phong lan hình bụi rậm. Màu sắc khác nhau từ cam đậm đến hồng nhạt, từ thuần trắng đến Burgundy đậm.
Ngay bên dưới bậc thềm ông trồng nhiều loại Zonal Geranium loại này cũng giống loại phong Lữ trên nhưng cánh hoa lớn hơn, tươi sáng hơn và nở suốt mùa hè. Loài phong lữ Zonal Geranium cây thẳng đứng, mọc hoa dài cần đủ nắng và đất thoát nước tốt để lớn mạnh.
Một loại khác The Americana Cherry Rose màu đỏ tươi như hoa hồng, đầu hoa nở lớn và gần tựa màu sáng đèn neon, nếu diễn tả đúng nhất thì giống màu hồng hoa Anh Đào. Lá trên ngọn cây hơi nhỏ hơn so với nhiều loại phong lữ với màu xanh lá cây trung bình hoặc đậm, nụ hoa rực rỡ khi mới “bung nụ”. Có nhiều mùi vị và màu sắc khác nhau cho nên nhiều người trồng trong các chậu kiển để trước nhà.
Một loại Americana Coral, khác khoảng chừng 4 đến 5-inch, đầu hoa nở thành những chùm lớn, đầy, nằm trên mặt lá phong lữ đậm xanh ô liu. Loại Phong lữ này rất được nhiều người ưa thích.
Tuy nhiên có nhiều loại phong lữ khác như: Phong lữ “Pillar Flame” với màu lửa nóng bỏng, cành cao, hoa luôn nở rộ, dễ trồng. Loại này có cụm hoa lớn màu đỏ, màu cam, kết thành những cụm riêng biệt, đặc biệt màu cam đỏ ở trên mặt tán lá xanh dương trông rất sang trọng, cọng hoa trổ cao đến 36 inch. Thông thường người ta trồng 3 hoặc 4 cây trong cùng một chậu sát nhau trông hấp dẫn và đẹp hơn. Tuy nhiên người ta có thể trồng những loại phong lữ khác xung quanh như Patriot Orange, Rocky Mountain Light Salmon hoặc Pinto trắng trông rất bắt mắt.
Phong lữ “Pillar Pink” là một trong những loại phong lữ mọc cao đến 36 inch, vượt hẳn so với hầu hết các giống khác. Pillar Pink nở rất nhiều hoa màu hồng với các đốm trắng tụ tập chính giữa hoa, loại này nở hoa từ mùa xuân đến cuối mùa hè hoặc đầu mùa thu. Loại này thường trồng chung với Americana Splash trắng hoặc Candy White Splash.
“Pinto” Phong lữ hồng. Loại này có màu hồng tươi sáng với sọc trắng ở trung tâm. đầu hoa lớn tỏa ra cánh hoa khoảng 5-6 ” nằm trên mặt tán lá hình vỏ sò màu xanh đậm. Loại này có thứ màu đỏ sậm, bắt đầu nở hoa vào mùa xuân và kéo dài đến cuối hè. Và loại khác có màu trắng tinh lớn 5-6” trông rất dễ thương, loại này chịu khí hậu nóng.v.v.
Thật ra trong khu vườn nhà ông còn nhiều loại hoa khác nữa ngoài những loại hoa thông thường như hoa hồng, hoa thượt dược, hoa hướng dương, hoa cúc vàng, trắng, hoa thiên lý, hoa lài, hoa Magnolia,…v.v. rất tiếc tôi không thể nào kể hết được.
Trò chuyện với ông Đức trong khoảnh khắc, ánh nắng chiều cũng bắt đầu chùng xuống màu vàng nhạt, tôi lấy máy ảnh chụp vội vài tấm ảnh rồi chia tay ông Đức ra về. Trên luống đi bên sân cỏ còn vương vãi những cánh hoa đầu hè nhẹ bay theo gió. Tôi vẩy tay chào, ông nhìn theo lưu luyến, tôi thầm nghĩ không biết lần sau ghé lại có còn gặp lại ông, hoa có còn khoe màu tươi thắm hay tàn úa, vườn không! Ông đã qúa già, bệnh nặng, đôi tay run rẩy làm sao giữ nỗi màu kỳ diệu của bông hoa đẹp mãi trong vườn.