Phiếm luận: NỤ TẦM XUÂN!
letamanh
Năm Quý Mão về với nhiều niềm mong ước, nhiều lo lắng, nhiều cầu mong… Chợ Tết ở khu Lillte Saigon, mặc dù những ngày trời mưa gió vẫn mang một sắc thái tích cực với số đông. Có thể người người chen nhau hàng ngày “cởi ngựa xem hoa” thì nhiều, nhưng người thực sự sắm hoa Tết thì ít! Mấy ngày cận Tết, thời tiết thật đep. Không khí chợ Hoa khu Phước Lộc Thọ, phố trái cây, khu vực gần chợ ABC trở nên khởi sắc! Các nơi khác lai rai những gian hàng, màu sắc đầy không khí mùa xuân…!
Khác với mọi năm, người ta đặt tên cho một loại hoa mới màu trắng, nếu mua về, cho nước pha màu vào bình, cắm vào, muốn màu gì thì hoa sẽ hút nhuộm thành màu đó. Lần đầu tiên trong đời, được nghe tên loại hoa nầy là: HOA NỤ TẦM XUÂN!
Nâng niu những “Nụ Tầm Xuân”
Hồi nhỏ, lúc học văn chương, bài thơ thầy dạy, tên là: “Nụ Tầm Xuân”
Trèo lên cây bưởi hái hoa
Bước xuống vườn cà hái nụ tâm xuân
Nụ tầm xuân nỡ ra xanh biếc
Em có chồng anh tiếc lắm thay…
Tiếc gì một miếng trầu cay
Sao anh không hỏi những ngày còn không
Bây giờ em đã có chồng,
Như chim vào lòng như cá cắn câu
Cá cắn câu biết đâu mà gở,
Chim vào lòng biết thuỡ nào ra!
Có lẽ không một người Việt Nam nào không biết bài thơ nầy, hầu hết đã thuộc lòng khi còn nằm nghe mẹ hát ru! Thế nhưng khi ta đi sâu vào chi tiết, thì rất nhiều người không biết hoa “nụ tầm xuân” là hoa gì, hình dáng thế nào ở đâu có! Bởi chưa ai thấy một loài hoa có màu xanh biếc mang tên Nụ Tầm Xuân. Hai câu đầu làm ta khó đoán:
“Trèo lên cây bưởi hái hoa
Bước xuống vườn cà hái nụ tầm xuân!”
Ở đây ta mở ra một chân trời tư tưởng về nụ tầm xuân ở trong vườn cà. Hoa cà thì màu tím hoặc có màu trắng chứ làm gì có chen trong đó hoa màu xanh. Ta thử vào google xem ra sao; thì thấy những dòng viết diễn tả lanh quanh mơ hồ không thể chấp nhận; Trong Google có đoạn viết thế nầy:
“…Nhưng, …thật sự có thứ nụ tầm xuân nở ra xanh biếc hay không ? Vì nhiều người cho rằng nụ tầm xuân chỉ là những cánh hoa hồng dại làm gì có màu xanh biếc ?
Để nhận ra xem có còn loài hoa tầm xuân nào mà nụ nở ra xanh biếc nữa chăng bài viết này sẽ đề cập đến những dữ kiện liên quan đến nụ tầm xuân.
Trước hết như nhiều người công nhận rằng hoa tầm xuân chỉ là một chi nhánh của loài hoa mọc hoang dại trong họ hoa hồng. Tầm Xuân còn có những tên khác là: thích hoa, bạch tàn hoa, thích mi, ngưu cúc, thập tỉ muội, thất tỉ muội, dã tường vi. Hoa co’ màu trắng hay hồng; còn màu “xanh biếc” trong câu thơ thì tác giả đã túng vận nên chỉ nói cho suôn, cho hợp với vần “iếc” trong từ ngữ “tiếc” của câu sau. Chuyện túng vận đúng hay sai sẽ được đề cập ở phần sau. Và trong nhóm hoa thuộc họ nhà hồng này có những loài có tên khoa học là Rosa tunquinesis hay Rosa cymosa hay Rosa multiflora (Wikipedia) và có nguồn gốc từ Âu châu, Tây Á….”
Ngay trong chính bài thơ, những câu tiếp theo:
“Nụ tầm xuân nở ra xanh biếc
Em có chồng anh tiếc lắm thay”
Nụ Tầm Xuân: Hoa còn nằm trong bọc đài hoa!
Tác giả bài thơ “Nụ Tầm Xuân”, ví cánh hoa như cô gái Xuân vừa lớn lên, cánh hoa và nhụy hoa chưa thể bộc lộ ra ngoài, còn e ấp nằm trong sự “bảo trợ” của đấng sinh thành. Nhưng khi tác giả muốn hỏi nàng làm vợ thì đã trễ tràng! Theo kẻ viết bài nầy, Nụ Tầm Xuân là có thật ở bất kỳ nơi nào có hoa. Nụ Tầm Xuân là tên của hoa chưa nở vì còn các cánh đài hoa màu xanh ấp ủ. Tóm lại, “Nụ Tầm Xuân” là nụ hoa chưa thể nở ra màu sắc, còn được bao bọc bỡi màu xanh của cánh đài hoa! Sau khi nỡ, hoa sẽ có màu sắc huy hoàng tùy theo loài hoa. Nhưng các cánh “Đài Hoa” sẽ nỡ ra, núp phía dưới cánh hoa. Đài hoa màu xanh biếc tồn tại suốt thời kỳ hoa nỡ. Nhưng chúng đã hoàn thành nhiệm vụ và biến thành đài hoa!
Tại sao tác giả bài thơ ví người con gái mười ba mười bốn tuổi thời trước là nụ tầm xuân? Theo ý người viết bài này, đây là một ý tưởng độc đáo rất văn chương, rất lảng mạn và rất gợi hình! Ta cứ nhìn một cánh hoa mới vừa thoát ra từ nụ hoa, có những cánh màu xanh bao bọc, một thời gian sau từ từ cánh đài hoa ấy nỡ ra nhường chỗ cho những cánh hoa sắc màu mỉm cười với ánh sáng mặt trời!
Cho nên tác giả bài thơ mới viết tiếp lời cô gái trẻ vừa lấy chồng, trả lời kẻ tình si:
“Tiếc gì một miếng trầu cay
Sao anh không hỏi những ngày còn không!
Bây giờ em đã có chồng
Như chim vào lồng như cá cắn câu…”
Như vậy, theo ý của kẻ viết bài nầy, NỤ TẦM XUÂN không phải là một loài hoa mà là một giai đoạn tăng trưởng của hoa, trước khi khoe sắc; được “bao che” hay “bảo vệ” bỡi những cánh đài màu xanh bên ngoài. Tên của màu xanh được mang là: ĐÀI HOA!
Nhân dịp Xuân Quý Mão đến thăm mọi nhà, mọi người, người viết mạo muội vài ý phiếm gọi là! Chúc Trăm Họ nhà ta hoan ca, tạm quên thân phận lưu vong biệt xứ. Kính chúc toàn thể an lành, khỏe mạnh, thịnh vượng, tăng tuổi thọ, và HẠNH PHÚC!
letamanh
ngày 28 tháng Chạp năm con Trâu! 20/1/2023