Gần Tết tại Mỹ lại nhớ về Nha Trang… Khi ấy, tôi chỉ là tên thiếu úy sữa vừa tốt nghiệp trường Võ Bị Quốc Gia, mặt mày non choẹt, hạt cơm phạn xá còn vắt mùi lên lớp da sạm nắng thì hưởng ngay mùi thuốc súng AK47, lựu đạn chày khói lửa mịt mù và chơi trò giỡn mặt tử thần, cút bắt với bọn dép râu, mũ tai bèo nói rặt giọng thổ âm Bắc Cộng ngay trên đường phố Nha Trang trong đêm giao thừa vừa sang năm mới.
Nha Trang là miền quê hương cát trắng. Có những đêm nghe vọng lại tiếng sóng xa đưa vỗ vào dạt dào bờ quen thuộc không quên được, Nha Trang có cánh đồng bao la bát ngát, mùi gió biển và tiếng thùy dương reo vi vu tưởng chừng như ai đó từ thiên cổ gợi hồn dân Champa trên đỉnh Tháp Bà buông màn sương như dải lụa tà áo thiên nữ Po Nagar trong vũ điệu Kate dâng hương hoa và mật ngọt cho Phạm Thiên Brahma ngày hội lớn trong năm… Có sống với Nha Trang thì sẽ khó phai mờ kỷ niệm trong ký ức hồi tưởng. Những bước chập chững vào đời binh nghiệp của tôi khởi hành từ Nha Trang với biết bao nhiêu đồng đội Hải Lục Không Quân đủ màu cờ sắc áo. Do vậy Nha Trang còn có tên là “Thành Phố Lính”, lính của Lực Lượng Đặc Biệt mũ xanh lá cây, áo hoa rừng của Biệt Động Quân, quân phục thủy thủ màu trắng của Sinh Viên Sĩ Quan Hải Quân, bộ đồ bay màu không gian bàng bạc của Sinh Viên Sĩ Quan Không Quân, và những chàng tân binh ngẩn tò te của Đồng Đế, Dục Mỹ Lam Sơn hòa nhập dòng sinh hoạt nhộn nhịp của người dân Nha Trang vốn như nơi chốn bình an đất lành chim đậu.
Nha Trang người lành thêm duyên mới
Ai qua không quên để lại một vài luyến tiếc xa xôi
Nha Trang lời này mong sao nhắn tới
Tuy xa bao nhiêu ngày rồi, mộng đẹp còn luôn với tôi
(Nha Trang – Minh Kỳ)
Nha Trang không phải quê hương tôi, nhưng Nha Trang là cửa ngõ bước vào đời chinh chiến với giày sô (Sault) áo trận mang đầy thương tích và miệt mài hành quân khói lửa ngút ngàn … Nơi không có gió thì không nghe tiếng sóng vổ, biển không có sóng thì có ai ngắm biển cùng trăng, và nói với biển những gì thả buông lên cho trời cao biển rộng với gió lồng lộng đỉnh vân sơn mà thôi…
Biển cho ta lời ru, tiếng hát
Biển mênh mông, tình yêu dào dạt
Như tuổi xuân thì hương ngát tim yêu
Biển xanh ơi còn bao điều chưa nói…
Nha Trang không phải quê hương tôi, nhưng trong tôi mang một dấu ấn sâu đậm, sâu đậm đến nổi tôi như thẫn thờ khi chị Lê Thị Hoài Niệm hỏi:
Nhớ chăng anh tỉnh Khánh Hòa
Bắc giáp đèo cả, Nam là Cam Ranh
Đại Lãnh cát vàng biển xanh
Vũng Rô nước lặng bức tranh hữu tình…
Vừa nghe tiếng sóng rì rào
Vừa xem chiến sĩ luyện thao chí hùng
“Em nằm xõa tóc đợi mong
Anh đứng thao diễn : nghĩ trong muôn đời…
(Lê Thị Hoài Niệm)
Không thẫn thờ sao được khi nghe nhắc lại Vũng Rô, Đại Lãnh…nơi mà gót giày sault của tôi đã dẫm nát những con đường quê dẫn vào những xóm làng, ban ngày Quốc Gia, đêm về Cộng Sản. Không bồi hồi sao được khi nhớ tới cô giáo vừa tốt nghiệp sư phạm Quy Nhơn đang gõ đầu trẻ ở Phường Mai dưới chân núi Đồng Bò thơ thẩn liếc mắt qua khung cửa sổ lớp học thoáng thấy anh Trung Úy sữa Biệt Kích Dù vừa đi qua. “Nha Trang Xưa Mãi Trong Tôi” tựa bài viết của Lê Thị Hoài Niệm trong đặc san Nha Trang Xuân Canh Tý 2020: “Nhưng dù sao Nha Trang vẫn là thành phố thân thương trong tôi, thành phố có quá nhiều kỷ niệm của thời mới lớn và đi dạy học tại trường Nam tiểu học và Âu Cơ. Thành phố còn in lại bóng dáng của những “người hùng năm xưa”, nhưng bây giờ tất cả chỉ còn trong nỗi nhớ. Ngã sáu nơi có “cư xá sĩ quan vãng lai” năm nào, nơi mà mỗi chiều đạp xe trên đường về, người sĩ quan”nghỉ dưỡng thương” cứ ra đứng chặn đường dù là hỏi thăm dăm ba câu vô nghĩa, bây giờ quán xá chiếm ngự. Quân Y Viện Nguyễn Huệ, bây giờ cũng chẳng còn, mà là những dãy phố cao tầng, đèn điện sáng choang. Ngay cả “nghĩa từ đường” (tên của nhà xác quân đội) trên đường Lê Thánh Tôn, nơi mà tôi có lần chết điếng vì thấy xác của những người lính hy sinh không trọn vẹn hình hài, bây giờ là một khách sạn, nhưng nghe đâu không ai dám ở vì cứ bị “ma” phá hoài…”.
Đã qua rồi, 45 năm như nửa thế kỷ, giờ có còn chăng cũng chỉ là những “Hoài Niệm”. Chỉ niệm hoài để có một ngày:
Mai tôi về thành phố
Ghé thăm biển Nha Trang
Lắng nghe con sóng vỗ
Tìm lại “em xõa tóc đợi chờ…”
Mai tôi về thành phố
Nhặt dùm cánh phượng xinh
Xếp bướm, ép vào vở
Gửi tặng…kẻ lạc loài…
Nhớ lại ngày xưa ! Theo lệnh ngưng bắn, đơn vị được xã trại đón giao thừa Tết Mậu Thân. Anh Lâu rủ tôi về nhà anh ăn bửa cơm cuối năm với gia đình, Ông Bà Cụ thân sinh và cô em gái, hình như có mặt của Đinh Văn Tiến Hùng, sau bửa cơm, anh cho tôi mượn chiếc xe Vespa của anh rong chơi thành phố…Tôi chẳng có thân nhân, chẳng có bạn bè thân thích, về lại doanh trại thì chỉ loe ngoe chục binh sĩ độc thân đấu láo, tôi ghé cư xá Tổng Hành Dinh tán gẫu với mấy cô Nữ Trợ Tá Xã Hội của Bộ Tư Lệnh, hầu hết họ đã được đi phép vể gia đình ăn Tết vui Xuân, chỉ có Trung Sĩ Ngô Túy Lan còn ở lại đơn vị, cô yêu cầu tôi chở ra Chợ Đầm mua ít hoa quả về đón giao thừa, chợ chiều ba mươi Tết vắng tanh, nhưng lùng sục một lúc cũng kiếm được một bó hoa mẫu đơn và trái dưa hấu, vài hộp mức cho có lệ. Hai tâm hồn cô đơn “xa quê hương nhớ Mẹ hiền”, đốt vài nén nhang, ngồi trước mái hiên chờ tiếng pháo giao thừa trong tĩnh lặng không lời…! Ở đây tôi và Lan cảm cảnh “Xuân Nầy Con Không Về” …! Chạnh tình Lan kéo chiếc ghế xích lại gần nhè nhẹ ngã đầu vào vai Tôi, ánh mắt đen huyền nhìn lên bầu trời khuya lơ lững ánh sáng hỏa châu chiếu rọi và rồi tiếng động cơ L19 bay lượn vòng vòng thả trái sang với tiếng loa phóng thanh từ trên không vọng xuống: ” Tất cả các quân nhân đồn trú thuộc Quân Trấn Nha Trang, bằng mọi phương tiện phải trình diện đơn vị ngay tức khắc, và cũng ngay lúc này lệnh giới nghiêm được ban hành toàn Thị Xã Nha Trang đến khi có lệnh mới “…
-Thiếu Úy chuyện gì vậy…? Túy Lan hỏi Tôi.
-Tôi không biết…! Lệnh phải trở về trình diện ngay tức khắc, và cũng là lệnh giới nghiêm…Mình chờ chút nữa xem sao ?
Loa phóng thanh từ chiếc L19 bay lượn quanh, vẫn lập đi lập lại nhiều lần cảnh giác…Nhưng tiếng pháo từ tứ phương đông tây nam bắc vẫn tiếp tục nổ đì đùng vang dội xen lẫn với tiếng súng Ak của VC nổ từng tràng… Thôi, như vậy là có biến rồi, từ cư xá này đến BTL chỉ khoảng chừng 500 mét…? Tôi bất chấp lệnh giới nghiêm nói với Túy Lan:
-Tôi phải đi ngay.
-Thiếu Úy chờ một chút ?
Cô vội vả thay quần áo nhà binh, nhẩy lên sau chiếc Vespa, tôi nổ máy phóng vội về Bộ Tư Lệnh. Việt Cộng đã tấn công toàn thể Thị Xã Nha Trang đúng vào lúc giao thừa.Tình hình an ninh của Thị Xã đang đặt trong tình trạng báo động khẩn cấp, ngay cả Thiếu Tướng Đoàn Văn Quảng, Tư Lệnh Lực Lượng Đặc Biệt , kiêm Quân Trấn Trưởng cũng chưa biết chắc chắn những gì đang xãy ra trong đêm Giao Thừa loạn lạc nầy, Ông chỉ biết VC đang đột xuất tấn công Nha Trang…! Tôi phải đợi đến 5 giờ sáng, một xe GMC đưa khoảng vài chục binh sĩ về lại Tiều Đoàn 91 Biệt Cách Dù, Thượng Sĩ Mười, thường vụ Đại Đội vừa nhảy xuống xe, chạy vội tới đôn đốc binh sĩ chuẩn bị tác chiến và đưa cho tôi cái áo giáp, khẩu súng Colt 45 và cây Carbin M2 bá xếp với giọng nói không còn bình tỉnh như thường ngày và hốt hoảng:
-Thiếu Tá Tú Tiểu Đoàn Trưởng, Trung Úy Tùng Đại Đội Trưởng Đại Đội 4 đã tử trận, Trung Úy Thành Đại Đội Trưởng của mình bị thương nặng, đã được đưa vào bệnh viện Nguyễn Huệ, Trung Úy Lâu vừa rời khỏi đây chừng nữa giờ…! Thiếu Úy lên xe cùng với mấy anh em, đường Duy Tân còn an ninh, không nguy hiểm lắm, cứ chạy thẳng đến Dinh Tỉnh Trưởng Khánh Hòa thì gặp Trung Úy Lâu ở đó… Nhớ lời Tôi dặn, tìm Ba Bứng, Thạch Sương, Kim Chơi và ở bên cạnh tụi nó… Thiếu Uý đừng nỗi máu anh hùng rơm mà bỏ mạng…!
Tôi bàng hoàng và cảm động muốn rơi nước mắt ! Suy nghĩ vừa mới tốt nghiệp Võ Bị với hành trang lý tưởng nào là: Tổ Quốc – Danh Dự – Trách Nhiệm, Cư An – Tư Nguy, Tự Thắng để Chỉ Huy …mà hiện tại bây giờ đang đứng trước hoàn cảnh bất chợt phải “ba quân trong tay ta” xông lên tử chiến với quân thù “sinh Bắc tử Nam” với nhiều huyền thoại từ những “nhà” phóng viên, báo chí truyền thông Âu-Mỹ phản chiến, thân Cộng rêu rao thổi phồng chúng như đoàn quân thiện chiến nhất hành tinh nầy vậy …! Biết thế, nhưng tôi vẫn có nhiều bất an và hình như tôi đang quên đi hết những gì được thụ huấn trong quân trường… Hiện trạng tôi chỉ có vâng lời người Thượng Sĩ già lớn tuổi hơn mình, đã trải qua bao nhiêu năm chiến đấu trên khắp mặt trận, dầy dặn kinh nghiệm chiến trường … Bất chợt tôi bắt tay Thượng Sĩ Mười xiết thật chặc thân tình rồi lên xe, nhìn đồng hồ đang 6:30 giờ sáng ngày mùng một Tết, tôi dẫn quân lên đường và sau cùng cũng tìm đến được Bộ Chỉ huy Tiểu Đoàn, gặp anh Trung Uý Lâu ở phía sau bên cạnh bờ tường của Dinh Tỉnh Trưởng Nha Trang. Anh bảo tôi:
-Anh lách qua bên phải gặp Trung Đội 1 và 2 bên đó…hãy cẫn thận, chết và bị thương nhiều lắm rồi…! Bảo thằng HSN Bảo đưa cái máy PRC25 cho anh… Anh mang nó vào lưng và liên lạc trực tiếp với Tôi.
Hai chiếc thiết vận xa vượt hàng rào bắn phá …Òanh, Òanh,Òanh…rồi một chiếc bị lảnh một trái B40, cài số de, ủi sập bờ tường, cán lên cả Bộ Chỉ Huy Tiểu Đoàn , làm cho Đại Úy Nguyễn Quang Vinh Tiểu Đoàn Phó bị giập xương sống, phải tản thương khẩn cấp…! Trung Uý Lâu lòm còm bò lê, bò lết hồn phi phách tán…Oành, Oành, Oành… Tôi cảm thấy tay trái tê buốt, nhìn qua thấy máu tuôn xối xã cả cánh tay trái. Ba Bứng nóng mặt hét to: ” ĐM chơi luôn ” hai tay ôm cây đại liên 30 không có càng nhào lên, “cái Bang” trại gia binh cùng nhào lên theo…. Ôi…! Nó tuyệt vời làm sao, như đang xem phim đổ bộ bờ biển Normandi: Tám chàng lính Miên, lính Nùng, lính Thượng… lom khom chạy nước rút bám được vào chân tường phía trước của Bộ Chỉ Huy Tiếp Vận 5, Kim Chơi vói tay quăng trái lựu đạn lọt qua lỗ hổng của khung cửa sổ, trái thứ hai, trái thứ ba… Thạch Sương ngồi xuống làmđiểm tựa để cho Kim Chơi nhảy đứng thẳng lên vai, Thạch Sương đứng dậy để cho Kim Chơi mượn đà nhẩy qua cữa sổ vào phòng, cứ thế 8 cãm tử quân yên hùng lao vào chiến trận cứ như “điếc không sợ súng ” xem “mạng sống nhẹ tựa lông gà” khinh địch như n’est ce pas dưới quyền chỉ huy của Trung Sĩ Nhất Nguyễn Văn Thành, trong chớp nhoáng 8 “ông thần bán trời” đã xâm nhập vào “hang ổ” VC như chỗ không người, tuyệt vời hơn phim ảnh Hollywood đang trình chiếu toán Navy Seal hay Delta Force của Mỹ đang thi hành công tác đặc nhiệm…!
Cuối tháng 4 năm 1968, lệnh hành quân về Sài Gòn vì Việt Cộng tấn công đợt hai, chiếm vùng Cây Quéo, Cây Thị, Bình Hòa- Gia-Định, Trung Đoàn chủ lực miền Quyết Thắng của Việt Cộng đã xâm nhập vào đây và bám trụ rất chặc trong từng nhà dân chúng… Tiểu Đoàn 9 Nhẩy Dù quần thảo với chúng nó cũng đã nhừ tử rồi, nhưng chưa bứng chúng được là vì lệnh trên không cho phi pháo yểm trợ vào khu dân cư đông đảo…! Giải pháp và quyết định tối hậu sau cùng là chỉ có lực lượng Delta 81 Biệt Cách Dù với sở trường ” vạc ăn đêm, mèo bắt chuột” là trừ khử con cháu “bác và đảng” giặc từ miền bắc vô đây, bàn tay vấy máu dân lành… và chỉ có Delta 81 Biệt Cách Dù đột kích từng căn nhà trong đêm mới có thể “móc” ra được loại quỉ vô thường Việt Cộng ra khỏi hầm hố đào bới, bám trụ trong nhà phố cư dân… vì địch ở trong thế bối thủy sinh tử chiến: hoặc chết hết hoặc đầu hàng mà thôi …! Quả thật, các cấp chỉ huy đã có quyết định hành quân chính xác khi xử dụng Delta 81BCD trong mặt trận này. Như qui luật bất thành văn: ”Biệt Kích Dù Anh Hùng Vô Danh” nên “mèo bắt chuột” thì chẳng có gì kể lễ chiến công. Nhưng sau khi đã bứng và tống khứ, đưa tiễn linh hồn cán binh Việt Cộng ra khỏi vùng chiếm đóng, để trả lại sự bình yên cho dân chúng sau những ngày tháng tang tóc và nỗi chết luôn chực chờ …Người chiến sĩ Delta 81 Biệt Cách Dù đã được Quân-Dân miền Nam biết đến và hâm mộ, thương yêu những “Kinh Kha Thời Đại”,với những chiến công sát cộng Bảo Quốc – An Dân từ Tết Mậu Thân Đợt I và Đợt II qua hệ thống truyền thông, truyền hình, báo chí,… Đi với tôi có phóng viên Dương Phục của Trung Tâm Điện Ảnh Quân Đội làm phóng sự, tháp tùng bên cạnh tôi là Ba Bứng với cây đại liên M60 mới toanh, Kim sua ôm khẩu phóng lựu M79 cáu cạnh vừa mới xử dụng một ngày trước đó, Trung Sĩ Nhất Nguyễn Văn Thành, Trung Đội Phó của Tôi. Tôi nhớ lại mới mấy ngày đêm vừa qua khi tôi chỉ huy dẫn toán các toán Delta xâm nhập vào từng căn nhà vào lúc nửa đêm về sáng, Đại Đội 2 và Đại Đội 3 theo sự hướng dẫn làm mũi dùi chính chiếm mục tiêu: Kim Sua xử dụng súng phóng lựu M79 bắn chính xác rót vào mục tiêu như “thẩy lổ” Bụp…Bụp…Bụp…vừa bắn vừa nói lầm bầm :” nè…cho mày ngụp xuống hầm…rồi …trúng, tapi…cho mầy banh sàrong coi chơi…”.Địch banh xác pháo…! Kim Sua xử dụng cây M79 hiệu quả còn hơn súng cối 60 ly…! Ba Bứng vừa bắn đại liên M60 nổ dòn vừa chữi thề: “mẹ mày… cho mày như con thằng lằn rớt xuống đất… dzô…dzô…dzô con…cho mầy chết nè…nè…” ! Cho đến khi tàn “cuộc chơi” nhìn thấy những cán binh Việt Cộng bị bắt với thân thể ốm đói sau nhiều ngày tử thủ chân mang dép râu chiếc còn chiếc mất, mũ tai bèo tơi tả, mặt mày tái mét thiếu ăn, mất ngủ, ngơ ngáo, nằm bẹp xuống sàn nhà …Chẳng cần bắt trói, tôi bàn giao chúng lại cho toán sau, lại tiếp tục đột kích sang từng căn nhà khác cạnh kề và lại tiếng súng nổ, tiếng lựu đạn nổ và thây người cán binh ngã xuống, chẳng thèm thu nhặt chiến lợi phẩm súng ống, chúng tôi lại tấn kích tiếp tục sang từng căn phố, cho đến khi tất cả 167 cán binh thuộc Trung Đoàn Quyết Thắng may mắn sống sót, tháo chạy về hướng cầu Băng Ky và đầu hàng đầu hàng với cánh quân Thủy Quân Lục Chiến ở ngã năm Bình Hòa, Gia Định. Tôi đươc thăng cấp Trung Úy tại mặt trận và làm Đại Đội Phó từ đó.
Gần nửa thế kỷ qua rồi, Nha Trang không còn nên thơ nữa, Nha Trang bây giờ là đám rừng bê tông với những cao ốc trăm tầng và bảng hiệu chữ Tàu che khuất ngọn đông phong hơi se lạnh từ biển thổi vào thành phố, con đường Duy Tân mang dấu vết bánh xe nhà binh từ Biệt Điện, Cầu Đá qua Phi Trường, qua phố chợ, qua Cầu Hà Ra, Xóm Bóng, Tháp Bà, Hòn Chồng nay là con đường chứa đầy sòng bạc, hộp đêm ăn chơi trác táng suốt canh thâu của bọn đại gia Hán triều nói cười khả ố xí xô, xí xào hảo lớ, hảo lớ líu lo trên thân xác non trẻ của các thiếu nữ cần tiền chi dụng cho nuôi cha mẹ già em thơ… Phố Độc Lập, Chợ Đầm nay ngập tràn những hàng quán sang trọng, những văn phòng dịch vụ thương mại du lịch năm sao, nhưng tất cả những thứ ấy không là của cán bộ đảng thì cũng của đám con ông cháu cha quan chức, cán bộ đảng và nhà nước Việt Cộng, hoặc của những người “cách mạng 30/4” theo đóm ăn tàn, theo voi ăn bã mía. Ngày xưa bọn Việt Cộng tuyên truyền miền Nam là “phồn vinh giả tạo” thì ngày nay bọn chúng lại giả tạo phồn vinh để che mắt thiên hạ. Giàu có thật, tiền rừng bạc biển thật, nhưng không phải của dân mà là của đảng. Dân nghèo thì đảng mới mạnh, đảng mạnh đảng mới giàu. Nước yếu, nước mất kệ mẹ nước. Đơn giản chỉ có thế.
Trong nỗi xót xa mất nước là mất tất cả, mất Nha Trang vào những ngày cuối tháng 3 của 45 năm về trước … Nay 45 năm về sau trong thân phận lưu vong như Việt Vương Câu Tiễn, tuy không nếm mật nằm gai, nhưng tôi vẫn nhẫn nhục gặm nhấm ngày đó, ngày quê hương ly tan tôi ra đi mang theo một mối tình, tình Nha Trang lang thang lưu lạc xứ người để đam mê thêm nhiều thứ tình khác, tình bằng hữu, tình đồng đội, tình đồng hương, đồng nghiệp…và nhất là Tình Quê Hương, một thứ tình thiêng liêng mà tôi chưa tơ vương khi còn ở quê nhà. Nhớ Nha Trang, xin mượn bài thơ này để gọi là gửi trọn tình quê cho Nha Trang:
Xuân lại về nơi ấy biển Nha Trang
Nơi con sóng mơn man miền cát trắng
Anh có biết vì sao trong tĩnh lặng
Biển vẫn thầm mong đợi chẳng lãng quên
Kỷ niệm còn chiều phố biển mông mênh
Mưa rơi mãi bồng bềnh theo đợt sóng
Anh nói rằng miền yêu thương gió lộng
Có tình anh mong ngóng tháng năm dài
Chiều Nha Trang câu hát vọng tình say
Ly cà phê đậm đà nghe biển dội
Nơi Hòn Chồng bàn tay xưa ai nổi
Níu chân tình lữ khách chốn xa xôi
Xuân đã về sao trong gió chưa thôi
Hơi sương lạnh mưa trời còn rơi mãi
Phải không anh tiếng xuân còn ngần ngại
Đợi tình xa thắm lại thuở yêu đầu
Mong một ngày ta trở lại cùng nhau
Nghe sóng hát bài ca đầu chưa trọn
Nhớ dã tràng vẫn mỏi mòn ẩn hiện
Vần cát tròn se lại hạt tình duyên.
( Nha Trang Miền Nhớ– Phú Sĩ)
Trương Văn Út (Út bạch lan)